امروزه با صنعتی تر شدن زندگی و گسترش جمعیت در سراسر جهان زباله های بسیار زیادی در حال تولید میباشد که باقی ماندن این زباله ها روی سطح زمین میتواند مشکلات زیادی را با خود به همراه داشته باشد. در این مطلب قصد داریم برای شما در رابطه با بازیافت پلیمرها صحبت کنیم و به شما بگویم که به طور کلی پلیمر از چه روش ها بازیافت میشود. توجه نمایید که هر زبالهای که در جهان تولید میشود قابلیت بازیافت شدن و بازگشتن دوباره به چرخه مصرف را دارا میباشد.
به همین دلیل عملیات بازیافت امروزه علاوه بر این که باعث کاهش هزینه ها برای خرید مواد اولیه میشود، میتواند از آلودگی بیش از حد محیطزیست نیز جلوگیری کند و بازیافت تنها راه نجات کره زمین است.
روش های بازیافت پلیمر:
بازیافت مکانیکی
در بازیافت پلیمر به روش مکانیکی فرایندی طی میشود که در این فرایند انواع مختلف پلیمر ها با مراحل مکانیکی گوناگونی مانند شست و شو، خرد کردن، آب گیری، خشک کردن، ذوب کردن و قالب دهی به پلیمر های تازهای تبدیل میشوند. توجه نماید که روش بازیافت پلیمر با استفاده از دستگاه های مکانیکی امروزه یک روش بسیار متداول و پر استفاده ترین روش بازیافت پلیمر میباشد که هم در ایران و هم در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد.
بازیافت شیمیایی
روش دیگری که برای بازیافت پلیمر مورد استفاده قرار میگیرد با نام بازیافت شیمیایی شناخته میشود. همان طور که از نام این روش پیداست در این روش پلیمر ها با استفاده از یک کاتالیزور تجزیه میشوند و بعد از این که تجزیه شدند دوباره به حالت پلیمر مورد استفاده قرار میگیرد.
محصولات تولید شده در این روش وزن مولکولی بسیار کمتری دارند و استفاده از این روش معمولاً هزینه های بیشتری را برای بازیافت پلیمر به همراه دارد اما امروزه با استفاده از کاتالیزور های بهینه و کم هزینه قیمت بازیافت پلیمر به روش شیمیایی کمی پائینتر آمده و همین موضوع باعث شده است که این روش به یک روش پر استفاده تبدیل شود.
6 روش بازیافت پلیمرها:
1- جمع آوری پلیمرها
اولین قدم برای بازیافت پلیمرها، جمع آوری آنها است. در حالی که این فرآیند ممکن است کار آسانی به نظر برسد اما کاملا اینطور نیست.
2- طبقه بندی پلاستیک ها
اکنون بازیافتکنندگان پلیمری را که جمعآوری کردهاند به مراکزی میفرستند که در آنجا پلیمرها را بر اساس انواع آن جدا میکنند. همانطور که میدانید پلیمرها از نظر اندازه، رنگ، ضخامت و کاربرد متفاوت هستند. در این فرآیند، ماشینهای بازیافت، پلیمرها را بر اساس خواص مواد مرتب میکنند.
اغلب، رنگ و محتوای رزین در پلیمر پایهای است که بازیافتکنندگان بر اساس آن پلیمرها را مرتب میکنند. مرتبسازی ضروری است زیرا به بازیافتکنندگان این امکان را میدهد تا بدانند کدام ماده درگیر است و چگونه بازیافت میشود.
3- شستشو برای از بین بردن ناخالصی ها
پس از دستهبندی پلیمرها، شرکت بازیافت مواد را میشویند تا ناخالصیها را از بین ببرند. این ناخالصیها در پلیمر شامل برچسبهای کاغذی، کثیفی و ذرات میشود. همچنین شستشوی پلیمر چسب و مواد شیمیایی اضافی را پاک میکند که ممکن است در مواد پلیمری وجود داشته باشد.
شستشو ضروری است زیرا عدم حذف ناخالصیها ممکن است به محصول جدید آسیب برساند. علاوه بر این، آلایندههای موجود در محصولات معمولا مواد پلیمری نیستند و ممکن است قابل بازیافت نباشند.
4- خرد کردن و تغییر اندازه
این فرآیند بلافاصله پس از شستشوی پلیمر انجام میشود و بازیافت پلیمر در حالت توسعه یافته غیرممکن است. نیاز به تغییر اندازه مواد پلیمری به شکلی وجود دارد که قابل بازیافت باشد. در فرآیند چهارم، مواد در خردکنها قرار میگیرند تا پلیمرها به قطعات کوچک تبدیل شود.
یک ماده پلیمری که به قطعات کوچک بریده شده است، پردازش آن راحتتر از زمانی است که به شکل اصلی خود قابل مشاهده است. همچنین خرد کردن امکان پردازش مجدد پلیمر را به مواد دیگر به غیر از محصولات پلیمری فراهم میکند. تغییر اندازه شناسایی عناصری مانند فلز را آسانتر میکند که بازیافتکنندگان در حین شستشو نتوانستند کشف کنند.
5- شناسایی و جداسازی پلاستیک ها
پس از تکمیل تغییر اندازه، فرآیند بعدی شناسایی و جداسازی مواد پلیمری است. در این فرآیند، ذرات پلیمر تحت مراحل آزمایش قرار میگیرند و دلیل آزمایش پلیمرها تشخیص کلاس و کیفیت پلیمر است. سپس مواد پلیمری بر اساس ویژگیهایشان برای پردازش بیشتر جدا میشوند.
چندین ویژگی در این فرآیند آزمایش شده است و یکی از این ویژگیها میزان تراکم است. بازیافتکنندگان این ذرات پلیمری را در یک ظرف آب قرار میدهند تا چگالی پلیمر را تعیین کنند. ذراتی که غرق میشوند چگالی کمتری دارند، در حالی که آنهایی که شناور هستند متراکمتر هستند.
آزمایش دیگری که انجام میشود، طبقهبندی هوای مواد پلیمری است. طبقهبندی هوا ضخامت پلیمر را تعیین میکند و برای ارزیابی طبقهبندی هوا، بازیافتکنندگان ذرات پلیمر را در یک تونل باد قرار میدهند. پلیمر ضخیمتر و بزرگتر در انتهای تونل باد باقی میماند و نازک ترها شناور خواهند شد.
همچنین این مرحله کیفیتهای دیگری مانند رنگ و نقطه ذوب پلیمر را مشخص میکند. بازیافتکنندگان نمونههایی از مواد پلیمری را برای تعیین نقطه ذوب و رنگ هر ماده آزمایش میکنند. پس از انجام مراحل شناسایی، ذرات پلیمر را جدا کرده و برای پردازش بیشتر میفرستند.
بیشتر بخوانید:
روندهای نوین در تولید و فرآوری پلیمرها
مراحل ساخت بطری پلاستیکی (pet)
آشنایی با فرآیند قالب گیری چرخشی
۱۰روش موثر در کاهش هزینه تولید در تزریق پلاستیک
6- ترکیب کردن
ترکیب کردن آخرین فرآیند در بازیافت پلیمر است. این مرحله جایی است که بازیافتکنندگان ذرات پلیمر را به موادی تبدیل میکنند که تولیدکنندگان میتوانند آنها را تولید کنند. ترکیب شامل خرد کردن و ذوب ذرات پلیمری میشود، به این فرآیند اکستروژن نیز میگویند.
گاهی اوقات، بازیافتکنندگان پلیمر را به مناطق مختلف منتقل میکنند تا بتوان آنها را بازیافت کرد. بازیافتکنندگان ممکن است به دلیل ویژگیهای مرحله پنج، مواد را به کارخانههای دیگر منتقل کنند. یک شرکت بازیافت ممکن است ظرفیت پردازش تمام انواع پلیمری را نداشته باشد که شناسایی میکند.
مزایای بازیافت پلیمرها:
اکنون ممکن است تعجب کنید که چرا بازیافت یک انتخاب عالی است. به هر حال، این روند به نظر دست و پا گیر است و باید آن را بر اساس مزایای آن توجیه کنید. واقعیت این است که مزایای مختلفی دارد و این مزایا دلیلی است که شما باید فرهنگ بازیافت را تشویق کنید. پس این فواید چیست؟ در ادامه موارد مهم را ذکر کردهایم.
●بازیافت پلیمر میزان زبالههایی را کاهش میدهد که به اقیانوسها ختم میشود.
●بازیافت پلیمر باعث ایجاد مشاغل جدید میشود.
● درآمد اضافی برای دولت و سازمانهای خصوصی ایجاد میکند.
●بازیافت پلیمر باعث کاهش انتشار دی اکسید کربن و گازهای مضر در محیط میشود.
●بازیافت پلیمر فضای مورد استفاده به عنوان محل دفن زباله را حفظ میکند. استفاده از آن محلهای دفن زباله را برای مقاصد دیگر ممکن میسازد.
●بازیافت باعث صرفه جویی در مواد نفتی میشود که تولیدکنندگان ممکن است از آن برای تولید پلیمرهای جدید استفاده کنند.
● مصرف انرژی را کاهش میدهد که تولیدکنندگان برای تولید محصولات جدید مصرف میکنند.
●بازیافت از گرم شدن کره زمین جلوگیری میکند.
● ظهور همه اشکال آلودگی را کاهش میدهد.
●بازیافت برای داوطلبانی درآمد ایجاد میکند که زبالههای پلیمری را جمع آوری میکنند.
●بازیافت پلاستیک به کاهش فعالیتهایی مانند جنگلزدایی کمک میکند که هنگام ساخت پلاستیک جدید اتفاق میافتد.
●سبک زندگی پایدار را در بین مردم تشویق میکند.
نتیجه
پلیمرها در زندگی روزمره ما اهداف زیادی را دنبال میکنند. این مقاله بازیافت پلیمر و مزایایی را توضیح داده است که جهان در صورت بازیافت پلیمر به دست میآورد. بنابراین، وقتی محتوای درون یک بطری پلیمری یا پلاستیکی را استفاده میکنید، آن را دور نیندازید و حتما آن را به گونهای دور بریزید که امکان بازیافت آن را فراهم کند.