گرانول پلاستیکی چیست؟ و آشنایی با انواع آن

گرانول پلاستیکی یک شکل خاص از مواد اولیه پلیمری است که به صورت دانه تشکیل شده و به عنوان ماده اولیه در تولید محصولات نهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مزایای این ماده شامل قابلیت حمل و نقل آسان و کاهش اتلاف ماده اولیه در هنگام تولید است.

انواع گرانول‌ها بر اساس پایه پلیمری مورد استفاده در تولید آن‌ها دسته‌بندی می‌شوند. یک از آنها گرانول پلی اتیلن که می‌تواند به گریدهای سبک، با وزن متوسط، سنگین و با وزن مولکولی بسیار بالا تشکیل شود. این گریدها می‌توانند به گرید تزریقی یا بادی تقسیم شوند.
گرانول پلی پروپیلن (پ.پ) به تفکیک سه دسته اصلی پ پ نساجی، پ پ فیلم و پ پ شیمیایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که دراین مقاله به شرح هریک از آنها می‌پردازیم

هدف از گرانول چیست؟

گرانول‌های پلاستیکی مانند گرانول پلی اتیلن و گرانول پلی کربنات به عنوان مواد اولیه در تولید مواد پلاستیکی استفاده می‌شوند. این مواد دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که در صنایع مختلف کاربرد دارند. گرانول‌ها پلی اتیلن در تولید فیلم های بسته‌بندی به دلیل داشتن مقاومت و کشش بالا استفاده می‌شوند. همچنین به دلیل عایق الکتریسیته و مقاومت شیمیایی بالا، هزینه‌های تولید آن‌ها بسیار کم است و به عنوان ماده اولیه در تولید محصولات پلاستیکی مختلف استفاده می‌شوند.
نوع دیگر آن گرانول پلی کربنات است که این نوع گرانول به دلیل شفافیت زیاد، قابلیت عبور نور و سایه‌پذیری، همچنین ظاهری بی‌رنگ و مقاومت بالا در برابر ضربه، به عنوان جایگزین شیشه در صنایع مختلف استفاده می‌شود. این گرانول‌ها در برابر گرما و حرارت مقاوم هستند و در صنعت ساخت و تولید مصالح ساختمان کاربرد گسترده‌ای دارند.
همچنین گرانول‌های پلاستیکی می‌توانند از ضایعات پلاستیک و پلیمر ساخته شوند و در اکثر صنایع ساختمانی، کشاورزی و بسته‌بندی استفاده می‌شوند. برای تولید این گرانول‌ها، ضایعات پلاستیک و پلیمر را در دستگاه بازیافت ضایعات ریخته و با استفاده از اکسترودر ذوب می‌کنند تا به تکه‌های ریز تبدیل شوند که به آن‌ها گرانول پلاستیک گفته می‌شود.

انواع گرانول های پلاستیکی

گرانول‌ها مواد اولیه مورد استفاده در صنایع پلاستیک هستند و به صورت دانه‌ای تولید می‌شوند. انواع مختلف گرانول شامل مواد اولیه مختلف پلیمری است که بر اساس پایه پلیمری خود دسته‌بندی می‌شوند. برخی از انواع گرانول عبارتند از:
گرانول پلی اتیلن: یکی از پرکاربردترین انواع گرانول‌ها که در تولید انواع فلیم استرچ، فیلم شرینک، کیسه‌های خرید، نایلکس رکابی و کیسه‌های زباله مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گرانول پلی پروپیلن: گرانولی است که در تولید انواع محصولات پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گرانول پلی استایرن: نیز یکی از انواع گرانول‌ها است که در صنایع مختلف پلاستیک کاربرد دارد.
گرانول پلی کربنات: گرانولی است که از پلی کربنات ساخته شده و در تولید محصولات پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گرانول بازیافتی: گرانول‌هایی که از ضایعات پلاستیکی ساخته شده‌اند و در تولید محصولات جدید استفاده می‌شوند. این گرانول‌ها به دلیل قابلیت حمل و نقل آسان و کاهش اتلاف ماده اولیه در تولید محبوبیت فراوانی دارند.
هر گرانول بر اساس کیفیت مواد اولیه و نوع پلیمری مورد استفاده در تولید آن متفاوت است. برای تولید گرانول‌ها، خطوط تولید متعددی در سراسر کشور وجود دارند که با استفاده از روش‌های مختلفی گرانول‌ها را تولید می‌کنند.

کاربرد گرانول پلاستیکی

گرانول‌های پلاستیکی یا پلیمری در صنایع مختلفی کاربرد دارند و بسته به نوع پلیمری که در آن‌ها استفاده می‌شود، می‌توانند در انواع مختلف محصولات به کار برده شوند. برخی از کاربردهای گرانول‌های پلیمری عبارتند از:
گرانول پلی کربنات: این نوع مواد پلیمری شفاف امکان انتقال نور را فراهم می‌کند و در تولید چراغ های خودروها و تجهیزات پزشکی کاربرد دارند.
گرانول پلی استایرن: نوع معمولی آن GPPS کریستالی و شفاف است و در تولید یونولیت و عایق‌های حرارتی ساختمان، بدنه فریزر و در صنایع داروسازی و پزشکی کاربرد دارد.
گرانول پلی پروپیلن (PP): استفاده در تولید الیاف فرش، اجزای خودرو، ظروف قابل استفاده مجدد، تجهیزات آزمایشگاهی، ورقه‌های پلیمری، کاربرد بسته‌بندی، تجهیزات پزشکی و غیره.
گرانول پلی اتیلن (PE): در تولید فیلم‌های بسته‌بندی به دلیل مقاومت و کشش بالا استفاده می‌شود. این مواد همچنین عایق الکتریسیته و مقاومت شیمیایی بالا دارند و هزینه‌های تولید آن‌ها کم است.
هر یک از این گرانول‌ها بر اساس خصوصیات خاص پلیمری که در آن‌ها استفاده می‌شود، در صنایع مختلفی به کار می‌رود و بسته به نیاز صنعتی، می‌توان از گرانول‌های مختلف استفاده کرد.

مزایای گرانول پلاستیکی

مزایای گرانول پلاستیکی عبارتند از:
۱-صرفه‌جویی در مصرف مواد اولیه: استفاده از گرانول باز یافتی به صورت مجدد مواد استفاده شده به چرخه تولید و صرفه‌جویی در مصرف مواد اولیه کمک می‌کند.
۲-کاهش هزینه‌ها: استفاده از گرانول بازیافتی در برخی صنایع به دلیل کاهش هزینه‌ها انتخاب شده است.
۳-حفظ محیط زیست: بازیافت و استفاده مجدد از مواد پلاستیکی به میزان زیادی به حفظ محیط زیست کمک می‌کند، زیرا مواد پلاستیکی تا سال‌ها تجزیه نمی‌شوند و نمی‌توانند منجر به آلودگی محیط زیست شوند.
۴-کاهش بهره‌برداری بی‌رویه: استفاده کمتر از محصولات پلاستیکی و به جای آن استفاده از مواد اولیه پلاستیکی به کاهش تولید زباله‌های پلاستیکی کمک می‌کند.
از طرفی، کیفیت گرانول تاثیر بسیار زیادی بر کیفیت محصول نهایی دارد. گرانول‌های نو یا غیر بازیافتی دارای کیفیت بالاتری هستند و از آنها در صنایع حساس مثل صنایع غذایی و بهداشتی استفاده می‌شود.

عوامل تعیین کننده قیمت گرانول پلاستیک

قیمت گرانول به مجموعه‌ای از عوامل بستگی دارد که عبارتند از:
۱- اگر تقاضای مصرف گرانول بیشتر از عرضه باشد، قیمت آن افزایش می‌یابد و برعکس.
۲- هزینه‌های مربوط به تولید گرانول، از جمله مواد اولیه، زمان تولید، و هزینه‌های انرژی، تأثیر مستقیمی بر قیمت گرانول دارند.
۳- قوانین و مقررات دولتی مانند معافیت‌های مالیاتی، تسهیلات وارداتی و صادراتی، و استانداردهای محیط زیستی می‌توانند تأثیر بر قیمت گرانول داشته باشند.
۴- با پیشرفت‌های فناوری و روش‌های بازیافتی مدرن، ممکن است که بازار گرانول تحولات جدیدی تجربه کند که بر قیمت آن تأثیر بگذارد.
۵- اگر تقاضای مصرف‌کنندگان به مواد مختلف تغییر کند، این می‌تواند بر قیمت گرانول تأثیر بگذارد.
۶- قیمت مواد گرانول پلاستیک به بالا و پایین شدن ارز بستگی دارد و قیمت روز گرانول هر روز تغییر کرده و در سایت‌های مربوطه بروزرسانی می‌شود.
۷- کیفیت گرانول شامل شفافیت، خالصیت، و میزان روندگی مذاب است که همگی تأثیر مستقیمی بر قیمت گرانول دارند.
۸-همچنین، استفاده از گرانول در صنایع مختلف مانند بسته‌بندی مواد غذایی یا تولید مواد مورد نیاز برای بسته‌بندی محصولات، می‌تواند بر قیمت گرانول تأثیر بگذارد، زیرا این کاربردها می‌توانند تقاضای بازار را افزایش دهند.

روند تولید گرانول

تولید گرانول به صورت پلیمری به مواد پتروشیمی یا مواد بازیافتی می‌تواند انجام شود و می‌توان از دستگاه‌های مختلف برای این منظور استفاده کرد. روش‌های تولید گرانول شامل:
تولید گرانول رشته‌ای (Strand Type): در این روش، پلاستیک به رشته‌های باریک تبدیل می‌شود و سپس به شکل خطوط رشته‌ای تبدیل می‌شوند.
تولید گرانول خشک (Hot die face cutting): گرانول‌های خشک با استفاده از دستگاه‌های خشک تولید می‌شوند.
سیستم برش رینگ آبی (Water Ring cutting): این روش شباهت دارد با روش خشک اما با استفاده از نیروی گریز و آب سرد برای سرد کردن گرانول‌ها استفاده می‌شود.
سیستم برش زیر آب (Under water cutting): در این روش، رشته‌های تولید شده پیش از سرد شدن به زیر آب هدایت می‌شوند و برش داده شده و به گرانول تبدیل می‌شوند.
گرانول‌های پلی اتیلن می‌توانند به گریدهای سبک، با وزن متوسط، سنگین و با وزن مولکولی بسیار بالا تشکیل شوند و با ترکیب روش‌های تولید تزریقی یا بادی تقسیم شوند.
گرانول‌های بازیافتی نیز از انواع مختلف مواد پلاستیکی به دست می‌آیند و به دلیل ارزان تر بودن در مقایسه با گرانول‌های تولید شده از مواد اول، با استقبال خوبی از سوی صنایع روبرو هستند. تولید گرانول بازیافتی از ضایعات پلاستیکی مانند لاستیک‌ها، لوله‌ها ‌ها، نایلون‌ها و غیره انجام می‌شود که کمک می‌کند به حفظ منابع طبیعی و کاهش زباله در محیط زیست کمک می‌کند.

نتیجه گیری

گرانول‌ها موادی هستند که در صنایع پلاستیکی به کار می‌روند و برای سهولت استفاده به شکل‌های خاص تبدیل می‌شوند. این مواد از پلیمرهای تولید شده در پتروشیمی هستند و در صنایع مختلفی مانند تولید لاستیک، کابل برق، بسته‌بندی محصولات و بازیافت ضایعات پلاستیک به کار می‌روند. گرانول‌ها به دلیل خواص خاص خود، مانند ایجاد شفافیت در محصولات رنگی، بهبود فرآیند ذوب و عدم آلودگی محل تولید، به صنایع بسیاری از جمله لاستیک‌سازی، آسفالت و سوخت اصلی کوره کمک می‌کنند.